Πέμπτη 31 Μαΐου 2012

Ο 13ος Επιβάτης

1η συνέχεια

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΗΣ ΚΑΙ ΤΑ
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ
ΣΙΡΙΑΛ ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ
Ο Γιάννης Μαρής, ψευδώνυμο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Γιάννη Τσιριμώκου (1916-1979), είναι ο κορυφαίος Έλληνας συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων  και αν και δεν ήταν ο πρώτος που έγραψε ελληνικό αστυνομικό μυθιστόρημα, θεωρείται ως  ο πατέρας του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα.
Στα περισσότερα από τα αστυνομικά του μυθιστορήματα κεντρικός πρωταγωνιστής είναι ο αστυνόμος Μπέκας, ένας χαμηλών τόνων μεσοαστικός τύπος στο πρότυπο του Μεγκρέ ή του Πουαρό, δηλαδή διαμετρικά αντίθετος στο όσο αφορά τις μεθόδους και τη δράση των αστυνομικών ηρώων της αμερικανικής παραλογοτεχνίας. Αν και η ατμόσφαιρα της αφήγησής του χαρακτηρίστηκε ως “νουάρ”, προσωπικά δεν ασπάζομαι την ετικέτα του νουάρ στα μυθιστορήματα του Μαρή. Χρησιμοποιεί την πλοκή περισσότερο ως πρόσχημα για να αναπτύξει το ψυχογράφημα των ηρώων του και η διαλεύκανση του εγκλήματος παραπέμπει στη συλλογιστική της στυλιζαρισμένης γραφής της Άγκατα Κρίστι, του Ζορζ Σιμενόν, αλλά και της συγγραφικής δυάδας που υπέγραφε κάτω από το κοινό ψευδώνυμο “Έλερυ Κουήν”.
Η πλοκή των έργων του εξελίσσεται κυρίως σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον και σε παρόντα χρόνο της δράσης και με συχνές αναφορές σε γεγονότα της τότε τρέχουσας επικαιρότητας. Οι πρωταγωνιστές του είναι πρόσωπα και χαρακτήρες της ανώτερης κοινωνικο-οικονομικής τάξης  και από τον καλλιτεχνικό χώρο.
Έγραψε δεκάδες μυθιστορήματα, κυρίως αστυνομικής πλοκής, από τα οποία τα περισσότερα έχουν εκδοθεί από την “Ατλαντίδα”, τον εκδοτικό οίκο των αδελφών Πεχλιβανίδη. Η πρώτη έκδοσή τους είχε γίνει στη σειρά “Αστυνομική Λογοτεχνία” το 1957και επανεκδόθηκαν αργότερα, μαζί με μερικά ακόμα που δεν είχαν εκδοθεί στην πρώτη έκδοση στη σειρά “Αστυνομικά μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή”. Πάντως, αρκετά ακόμα παραμένουν αδημοσίευτα σε μορφή βιβλίου.
Το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα του Γιάννη Μαρή δημοσιεύτηκε το 1953. Ήταν το “Έγκλημα στο Κολωνάκι”, ένα αθηναϊκό κοσμοπολίτικο αστυνομικό μυθιστόρημα, που αναπαρήγαγε τον κόσμο της ανώτερης κοινωνικής τάξης. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία και πολλές επανεκδόσεις, ενώ γυρίστηκε και σε κινηματογραφική ταινία με ανάλογη επιτυχία.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 η εφημερίδα “Απογευματινή” άρχισε να δημοσιεύει με τη μορφή  στριπ σε καθημερινές συνέχειες εικονογραφημένα αστυνομικά μυθιστορήματά του με πλήρη εικονογράφηση της διήγησης. Μιας διήγησης που δεν είχε γραφεί ειδικά για εικονογραφημένο ανάγνωσμα, αλλά κρατούσε τη δομή και την έκταση ενός κανονικού μυθιστορήματος. Απλώς η εικονογράφηση ήταν αυτή που προσάρμοσε τα καρέ της στη ροή της αφήγησης. Ωστόσο το αποτέλεσμα υπήρξε εντυπωσιακό, επειδή ο εικονογράφος των ιστοριών ήταν ένας από τους πιο καταξιωμένους εικονογράφους του περιοδικού τύπου εκείνης της εποχής, του Μιχάλη Γάλλια. Με αδρή γραμμή δημιουργούσε χαρακτήρες και εντυπωσιακά όμορφες και καλλίγραμμες γυναίκες (ήταν χαρακτηριστικά γνωστός για τις γυναικείες φιγούρες του, ακόμα και στις γελοιογραφίες του), ενώ ταυτόχρονα κάθε εικόνα του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ντοκουμέντο στην αποτύπωση του αθηναϊκού χώρου στη δεκαετία του ’50 και του ’60.


“Ο 13ος επιβάτης” είναι ένα από τη σειρά αυτών των εικονογραφημένων μυθιστορημάτων του Γιάννη Μαρή. Έκανε πρεμιέρα τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκε ύστερα από 128 συνέχειες… Ως μυθιστόρημα δεν θα πρέπει να έχει εκδοθεί σε βιβλίο, επειδή στη λίστα με τα δημοσιευμένα μυθιστορήματα από την “Ατλαντίδα” δεν συμπεριλαμβάνεται μυθιστόρημα με αυτόν τον τίτλο. Ίσως, όμως να έχει κυκλοφορήσει με άλλον τίτλο.
Το “Παραλογοτεχνίας Ανάγνωσμα” αναγνωρίζει ρητά ότι τα πνευματικά δικαιώματα του έργου ανήκουν καθ’ ολοκληρία στους δημιουργούς του εικονογραφημένου αναγνώσματος  Γιάννη Μαρή ως συγγραφέα του και στον Μιχάλη Γάλλια ως εικονογράφου του, ενώ η αναδημοσίευσή του από τα φύλλα της εφημερίδας “Απογευματινή” έγινε μόνον για ψυχαγωγικούς λόγους αφενός και για ενημερωτικούς αφετέρου, ώστε το έργο να γίνει γνωστό από τους νεώτερους αναγνώστες μην αποσκοπώντας σε κανενός είδους εμπορικό όφελος. Ταυτόχρονα, σε καμιά περίπτωση δεν ενθαρρύνει την αναπαραγωγή αυτής της ανάρτησης για εμπορικούς σκοπούς, αλλά για λόγους προσωπικής επιλογής δεν την σφραγίζει με κάποια υδατογραφία προκειμένου να αποτρέψει την αθέμιτη αναπαραγωγή της.
Η συχνότητα των αναρτήσεων θα είναι προς το παρόν εβδομαδιαία κάθε Πέμπτη και μια καινούργια συνέχεια αποτελούμενη από πέντε στριπς, ενώ ενδιάμεσα σε άλλη μέρα της εβδομάδος θα υπάρχουν και αναρτήσεις άλλων αναγνωσμάτων σε αραιότερη συχνότητα.


συνεχίζεται την επομένη Πέμπτη

8 σχόλια:

  1. O Πατριάρχης του ειδους στην Ελλάδα. Εκπληκτικός Μαρής. Μια ερώτηση Γιώργο. Εχεις όλες τις εφημερίδες? η βρηκες το αρχειο με ολα τα επεισόδια?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πλούσια θεία? χα χα Θα το δω αυτό το αρχείο σύντομα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Υπέροχη εικονογράφηση. Δηλώνω μεγάλος θαυμαστής του Μαρή,έχω μεγαλώσει με τα μυθιστορήματα του, και δε γνώριζα ότι υπήρχε κάτι παρόμοιο! Εύγε Γιώργο! Ερώτηση. Υπάρχει κ άλλο μυθιστόρημα του Μαρή σε αυτή τη μορφή? εν το μεταξύ ψάχνω να βρω αν έχει δημοσιευτεί με άλλο τίτλο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θα σου ήμουν υποχρεωμένος, tzortzadams, αν έντοπίσεις τη δημοσίευσή του με άλλον με άλλον τίτλο, αν και οι δικές μου πληροφορίες λένε πως δεν έχει δημοσιευτεί με άλλον τίτλο. Ναι, υπάρχουν πολλές ακόμα ιστορίες με αυτή τη μορφή. Θέλω να ελπίζω ότι θα παρουσιάσουμε όσες περισσότερες μπορούμε. Σιγά-σιγά βέβαια. Τόσο ο Μαρής ως συγγραφέας, όσο και ο Γάλλιας ως εικονογράφος είναι και οι δυο τους διαχρονικοί. Σίγουρα τα αποτελέσματα της συνεργασίας δημοσιευμένα στο Π.ΑΝ. τους θα είναι ένα gem για τη βιβλιοθήκη του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. O φίλος και συνεργάτης Νίκος Ζωϊόπουλος μου έστειλε το παρακάτω κείμενο να το αναρτήσω για λογαριασμό του δίνοντας τεκμηριωμένη απάντηση τόσο στη δική μου αμφιβολία, αν είχε κυκλοφορήσει προηγουμένως σε βιβλίο "Ο 13ος Επιβάτης" του Γιάννη Μαρή, όσο και στη σχετική ερώτηση του tzortzadams. Επιπρόσθετα, πάνω στο ίδιο θέμα μας πληροφορεί και για άλλα βιβλία του Μαρή, που είχαν κυκλοφορήσει πριν η "Ατλαντίς" επανακυκλοφορήσει τη δική της σειρά αστυνομικών μυθιοστορημάτων του Μαρή.
    Γράφει ο Νίκος:
    Τον Μάϊο του 1969 τυπώθηκε στις εγκαταστάσεις της¨"Εκδοτικής Ελλάδος" Α.Ε. & της "Εκδοτικής Αθηνών" Α.Ε. το βιβλίο του Γιάννη Μαρή "Μπούμεραγκ", για λογαριασμό της εταιρείας "Περγαμηνή".(*). Το έργο είχε πρωτοδημοσιευτεί σε συνέχειες στη εφημερίδα "Ακρόπολι" το 1968.

    Το "Μπούμεραγκ", με εξώφυλλο του Αλέκου Κοντόπουλου, ήταν το πρώτο μιας σειράς βιβλίων του Μαρή που ξεκίνησε να εκδίδεται τότε. Στη συνέχεια βγήκαν:
    Νο 2: Ιντερμέτζο
    Νο 3: Ο θάνατος του Τιμόθεου Κώνστα (α΄τόμος)
    Νο 4: Ο θάνατος του Τιμόθεου Κώνστα (β΄τόμος)
    Νο 5: Ταξίδι στη Μύκονο
    Νο 6: Ο 13ος επιβάτης
    Νο 7: Τα χέρια της Αφροδίτης.
    Η "Περγαμηνή" στη συνέχεια κυκλοφόρησε και άλλα βιβλία με ιστορίες ξενων συγγραφέων αστυνομικής φιλολογίας, με γενικό τίτλο "Ο Γιάννης Μαρής παρουσιάζει".

    (*) Περγαμηνή: Εκδοτικός οίκος
    Ν. Παπαλλαζαρίδης - Μ. Αδαμόπουλος Ο.Ε
    Ακαδημίας 88 - τηλ. 618.921 - Αθήνα (142).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Τα σέβη μου! Συγχαρητήρια για την όμορφη παρουσίαση και τα τεκμηριωμένα στοιχεία. Ζηλεύω τη συλλογή σου, Γιώργο, στο ξαναλέω...
    Χαίρομαι που ο κος Ζωϊόπουλος παρακολουθεί το blog. Οι σωστές και σοβαρές δουλειές, μας ενώνουν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή